İnsanların sahip oldukları bilgileri, duyguları ve düşünceleri çeşitli yöntemler kullanarak başkalarına aktarmalarına iletişim denir.
BAŞLICA İLETİŞİM YOLLARI:
1-SÖZLÜ İLETİŞİM: Karşılıklı konuşmaya dayalı iletişimdir.
2-YAZILI İLETİŞİM: Yazı yoluyla sağlanan iletişimdir. Not, mektup, gazete, dergi ve kitaplardaki yazılar veya yazılı işaretler aracılığı ile yapılan iletişimdir.
3-HAREKETLERLE İLETİŞİM: Jest, mimik ve çeşitli hareketlerle sağlanan iletişimdir. Sözsüz veya Beden dili ile iletişim de denilebilir. Hareketlerle iletişim sağlarken insanlarla aynı kültürden olmamız gerekir.Aksi takdirde yapacağımız hareketlerin yanlış anlaşılması kaçınılmazdır.Bu tür iletişim yolunu genellikle işitme engelli insanlarımız kullandığı gibi işitme problemi olmayan insanlarımız da kullanabilmektedir.Selam veren bir insana başımızı sallamamız gibi .
ETKİLİ BİR İLETİŞİMİN TEMEL ŞARTLARI:
1-Bireyin Kendini Tanıması: Kendisini tanıyan ve sahip olduğu özelliklerin farkında olan bir kişi çevresindeki insanları daha kolay algılar ve tanır, onlarla daha kolay ve uyumlu bir iletişim sağlar.
İlim, ilim bilmektir, İlim, kendin bilmektir, Ya kendin bilmezsen, Bu nasıl okumaktır? (YUNUS EMRE)
2-Etkili Anlatım: Karşımızdaki insanlarla konuşurken;
-Yorgun bir şekilde topluluk önüne çıkmamalıyız,
- Konuşurken doğal olmalıyız, yapmacık konuşma ve hareketlerden kaçınmalıyız,
- Dinleyici ile göz teması kurarak onun zihnine ve gönlüne girmeye çalışmalıyız, ona pozitif enerji vermeye çalışmalıyız,
- Ses tonumuzu sürekli olarak konuşmamızın içeriğine göre ayarlamalıyız, tek düze bir konuşma insanın dikkatini çekmez.
- Kullandığımız kelime ve cümlelerin karşımızdaki insanların anlayabileceği düzeyde olmasına dikkat etmeliyiz,
- Jest ve mimiklerimizi, bedenimizi konuşmamızın içeriğine uygun olarak kullanmalıyız,
- Konuşma süresini uzun tutarak dinleyenleri sıkmamalıyız.
Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.(TÜRK ATASÖZÜ)
Öğrenilmesi gereken ilk dil tatlı dildir.(BARIŞ MANÇO)
Bir kimsenin, ne söyleyeceğini bilmesi yeterli değildir; nasıl söyleyeceğini de bilmesi gerekir.(ARİSTO)
Düşüncelerini tam ve yerinde belirtmeyen insan yanlış tartılarla tam iş görmeye çalışan satıcıya benzer.(GOETHE)
3-Etkili Dinleme: Etkili bir dinleme yapabilme için;
- Konuşmacı ile göz teması sağlamalıyız,
- Kendimizi rahat ve hafif tutmalıyız,
- Karşımızdaki insan konuşurken “evet”,”demek öyle”,”gerçekten mi?”gibi tepkiler vererek onu dinleme isteğimizin olduğunu ona hissettirmeliyiz,
- Konuşmacıyı dinlerken empati kurmalı, kendimizi onun yerine koymalıyız,
- Asla konuşmacının sözlerini kesmemeliyiz, sorularımızı ve eleştirilerimizi sona saklamalıyız,
- Dikkat dağıtacak davranışlardan kaçınmalıyız, dikkat dağıtacak unsurları da ortadan kaldırmalıyız.
Söz dinlemeyi bilmeyen söz dinletmeyi bilemez.(ARİSTO)
Söz gümüş ise sükut altındır. (TÜRK ATASÖZÜ)
4-Empati Kurma:Dış dünyayı karşımızdaki insanın penceresinden,yani onun penceresinden görmeye çalışmak demektir.Bir başka deyişle kendimizi onun yerine koymak demektir.Empati kurmak başka insanlarla iletişimimizin gücünü artırır.Normal zamanlarda bile kullanmamız gereken bu düşünce etkinliğini özellikle herhangi bir insanla çatışmaya düştüğümüzde onunla aramızda bir sorun yaşanmaması ve iletişim kopukluğu olmaması için muhakkak kullanmamız gerekir.
NOT: Araştırmalara göre, insanların yüz yüze kurdukları iletişimde kelimelerin %7,ses tonunun %38, beden dilinin ise %55 önem taşıdığını, iletişimin yaklaşık %93’ünün sözcük kullanılmadan yapıldığını biliyor muydunuz?
İLETİŞİMİ ZORLAŞTIRAN DAVRANIŞLAR:
1- Karşımızdaki insanı yönlendirmeye çalışmak.
2- Karşımızdaki insanı eleştirmek, suçlayıcı davranmak ve yargılamak.
3- Çok veya alakasız sorular sormak.
4- Teselli etmek, konuyu değiştirmeye çalışmak.
5- Teşhis, tanı koymak.
6- Konuştuğumuz kişinin adını öğrenmeye çalışmamak veya adını hiç kullanmamak.
7- Karşımızdaki insanlara takma isimleriyle hitap etmek,
8- Argo(Düşük seviyeli sokak ağzı) ve hakaret içerikli konuşmalar yapmak.
9- Kendi düşünce ve fikirlerimizi tek doğru olarak kabul etmek, başkalarının duygu ve düşüncelerini önemsememek ve saygı göstermemek.
10- Ön yargılı davranmak. İnsanları oldukları gibi kabul etmemek.
11- Sözünden dönmek, alay etmek, oyalayıcı davranmak.
ÇATIŞMA NEDİR, UZLAŞMA NASIL SAĞLANIR?
Çatışma, bir ya da birden çok kişinin herhangi bir konu üzerinde anlaşamadığı zaman ortaya çıkar. İnsanların gereksinimleri, istekleri birbirleriyle ters düştüğü zaman çatışma yaşanır. Bazı çatışma durumlarında çatışma içerisinde yer alan kişilerin söylemleri ve davranışları birbirinden farklıdır ve bireyler bunu farklı algılarlar. Bu farklı bakış açıları algılamalarda çatışmaya yol açar. Hepimiz zaman zaman farklı düşündüğümüz için çatışma yaşarız. Aslında bu insan olmanın özelliğidir aynı zamanda. empati yaparak, karşımızdakileri anlayabilir ve kurduğumuz etkili bir iletişimle çatışmalarımızı uzlaşma zeminine kaydırabiliriz. Siyaset, Futbol, Kültürel farklılıklar, Kuşak çatışması, İnanç ayrılıkları en çok çatışma yaratan konulardır.
GÜNLÜK YAŞAMDA BAZI BEDENSEL HAREKETLERİN ANLAMALARI:
Ellerin sürtünmesi…………………………………………………………………….Beklenti
Ayak bileklerinin kenetlenmesi……………………………………………………..Endişe
Gözlerin ovuşturulması………………………………………………………………Şüphe
Elin yanakta olması………………………………………………………………….Düşünme
Omuzlar kambur halde, eller cepte yürümek…………………………………………Üzüntü
Ellerin kafa arkasında kenetlenmesi,bacakların çapraz durması……………………..Güven, üstünlük
Kolların göğüste kenetlenmiş halde durması………………………………………..Savunma
Çabuk,aktif ve dik durulması………………………………………………………..Güven
İLETİŞİMDE RENKLERİN VERDİĞİ MESAJLAR:
Günlük yaşamda farkında olmadan kullandığımız renklerin de çeşitli anlamlar taşıdığını, karşımızdaki insanlarda farklı izlenimler bıraktığını biliyor muydunuz? Şimdi bazı renklerin iletişimde ne gibi anlamlar taşıdığına bakalım;
Sarı: İnsanların birlikte olmaktan hoşlandığı, sempatik, mutlu bir kişiliği ifade eder.
Yeşil: Taze, umut dolu bir kişiliğin dışında, tembellik eğilimli, gayri resmi, sıkıcı ve kıskanç bir kişiliği ifade eder.
Siyah: Duyguları bastırıcı, hapsedici, çevreye ve topluma kapalılığı ifade eder.
Beyaz: Şeffaflığı, doğruluğu, aydınlığı, açıklığı ifade eder.
Kırmızı: Tutkulu, haklı çıkmak isteyen, yönlendirici, önder bir kişiliği ifade eder. Tonu arttıkça ciddi, problemli; açıldıkça mutluluğu ifade eder.
Mavi: Bütünleştirici ve uyumlu bir kişiliği ifade eder.
Kahverengi: Hüzünlü ve düşüncelere sürükleyicidir.