Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.
Rahim Kanseri (Endometrium Kanseri) Tanı Ve Tedavisi...
Rahim kanseri, genellikle menopoz döneminde ortaya çıkan bir kanser türüdür. Ortalama görülme yaşı 55 -58 olmasına rağmen çok genç yaşta kadınlarda da ortaya çıkabilir. Rahim kanserli hastaların üç önemli ortak özelliği; kilolu, şeker hastası ya da şeker hastalığına eğilimli ve hipertansiyonlu olmalarıdır. ABD'de jinekolojik kanserler sıralamasında meme kanserinden sonra en çok görülen kanser türü rahim kanseridir. Toplumlarda yaşam süresi uzadıkça yaşlılarda görülen bu hastalığın sayısı da artmaktadır.
Hastalık Riskini Artıran Diğer Faktörler
- Doğum yapmama veya az sayıda doğum
- İleri yaşta hala adet görme (Türkiye'de kadınlarda adetten kesilme yaşı 47'dir)
- Doktor kontrolü dışında hormon tedavisi alınması
- Rahmi olan kadınların Östrojen+Progesteron hormonu alması gerekirken, sadece östrojen hormon alması
- Yumurtalıklarda hormon salgılayan tümör bulunması
- Ailesinde; meme, yumurtalık ve rahim kanseri vakalarının bulunmasıdır.
Rahim Kanserinin Belirtileri
Rahim kanseri, erken belirti veren ve bu nedenle de tanısı erken konulabilen bir hastalıktır. Hastaların dörtte üçü erken evrede yakalanmaktadır.
Hastalığın belirtileri;
- Adetten kesilmiş bir kadında vajinal kanamanın olması
- Adetten kesilmiş bir kadında aniden ve bol miktarda kötü kokulu bir akıntının ortaya çıkmasıdır.
Bu belirtiler, kişinin kesin olarak rahim kanseri olduğunu göstermez, ancak bu kişilerde kanser ile ilgili araştırmaların yapılması gerekir. Meme kanseri geçirmiş kadınların düzenli olarak kullanması gereken bazı ilaçlar rahim iç tabakasında kalınlaşmalara neden olur, bundan dolayı bu ilaçları kullananların 6 ayda bir jinekolojik ve ultrason muayenesinden geçmesi gerekmektedir.
Hastalığın Tanı ve Tedavisi
Rahim kanseri şüphesi bulunan hastalara jinekolojik muayeneden sonra ultrasonografi yapılır. Eğer kanama veya akıntı gibi bir belirti varsa mutlaka rahim içinden biyopsi alınmalıdır. Tanı konulunca uygulanacak olan tedavi, cerrahi müdahaledir. Operasyonda, rahim, yumurtalıklar ve karın içinden sıvı alınması, karnı örten yağlı gözenekli doku (omentum) ve lenf nodlarının çıkarılması gerekir. Bu işlemler, jinekolojik onkoloji eğitimi almış kişilerce yapılabilir. Sonuçların patolog tarafından değerlendirilmesinden sonra gereken vakalarda Radyoterapi de tedaviye eklenir.
RAHİM AĞZI KANSERİ
Rahim ağzı kanseri, gelişmekte olan ülkeler ve az gelişmiş ülkelerde en sık görülen jinekolojik kanserdir. Dünyada yılda 500.000 yeni rahim ağzı kanseri çıktığı ve tahminen 1.500.000 kadar da bu kanserle yaşayan olduğu tahmin edilmektedir.
Genellikle 50 yaş civarında ortaya çıksa da son yıllarda genç kadınlarda görülme oranı artmıştır.
Sık görülme nedenleri
Çok sayıda doğum yapmış, erken yaşta cinsel ilişkiye girmiş, sigara içen kadınlarda ortaya çıkmaktadır. Hastalığı, kötü sosyo-ekonomik durum, HPV enfeksiyonu geçirme de tetiklemektedir. Rahim ağzı kanserli hastaların yüzde 98'inde HPV enfeksiyonu saptanmıştır.
HPV (İnsan Papilloma Virüsü) genellikle cinsel ilişki ile bulaşmaktadır. Nadiren cinsel ilişki dışındaki yollarla da bulaşabilir. (Cilt teması, kirlenmiş materyal ile temas vb.) HPV tip 16 - 18 özellikle rahim ağzı kanseri yaparken, tip 6 - 11 dış genital organlarda siğillerin oluşmasına neden olur.
Rahim ağzı kanserinin belirtileri
Erken dönemde hemen hemen hiçbir belirtisi yoktur. Çıplak gözle de jinekolojik muayenede rahim ağzında sorun görülmeyebilir. Ancak "Vaginal Smear" denilen akıntı tahlili ile veya "kolposkop" denen rahim ağzını büyüterek gösteren aletlerle değişiklikler fark edilebilir. Kesin tanı ancak şüpheli yerden alınan biyopsi ile konulabilir. Hastalığın ilerlemesi durumunda klinik belirtiler de ortaya çıkar. Kanlı akıntı, ilişki sonrası kanama, düzensiz kanama gibi. Ayrıca ilerlemiş vakalarda hastanın muayenesinde rahim ağzındaki tümörde görülebilir. Hastalık daha da ilerlediğinde idrar problemleri ve bacak ağrıları ortaya çıkar.
Hastalığın tedavisi
Erken dönemde basit bir operasyon (konizasyon) ile sadece rahim ağzındaki hastalıklı bölge çıkarılarak hasta tedavi edilebilirken, hastalık ilerlediğinde rahim ve etrafındaki çevre dokuları ile lenf ganglionlarının çıkarılacağı büyük bir operasyona ihtiyaç duyulur. Ayrıca operasyon sonrası tümörün yaygınlık derecesine göre radyoterapi de vermek gerekebilir. Daha ilerlemiş vakalarda operasyon yapılamaz, radyoterapi ve kemoterapiden yardım beklenir. Erken dönemde yakalandığında tedavide başarı oranı yüzde 100'dür. Hastalık ilerledikçe bu oran düşmektedir.
Rahim Ağzı Kanseri Aşısı
Kadınları rahim ağzı kanserinden koruyan ve 9-26 yaş grubundaki kadınlara uygulanabilen rahim ağzı kanseri aşısı, genel olarak koruma amaçlı bir aşıdır.
Rahim ağzı kanseri için geliştirilen 2 aşı vardır. Bunlardan biri sadece kanserden korurken, diğeri HPV'nin neden olduğu siğillerden de korumaktadır.
Bunun için ideal olan 9-12 yaşındaki kız çocuklarının aşılanmasıdır. Yaş ilerledikçe (Özellikle 25-26 yaştan sonra ) vücutta gelişen bağışıklığın azaldığı görülmektedir. Aşı olan biri kontrollerini yaptırmaya mutlaka devam etmelidir.